سيدعليرضا ناجي، رئيس مرکز ويروسشناسي بيمارستان مسيحدانشوري به «فرهيختگان» گفت: «وقتي تا 6 ماه آينده واکسيناسيون جلو برود و سطح پوشش بالاتري از آن را داشته باشيم، بيماري از حالت پاندمي که همهگيري جهاني است به يک بيماري اندميک تبديل ميشود که مخصوص مناطق خاصي است. ميتوان تصور کرد چيزي شبيه به آنفلوآنزا است. هرسال اين بيماري اندمي در سراسر دنيا وجود دارد ولي با شيوع کمي روبهرو و در برخي نقاط بيشتر و در برخي کمتر است. با توجه به واکسيناسيون در افرادي که لازم است (آنهايي که فاکتورهاي خطر دارند و بايد تزريق کنند) اين معضل يک بيماري محلي ميشود، بهصورت بومي درميآيد و به منطقه خاصي تعلق ميگيرد و راههاي پيشگيري آن هم وجود دارند. هم واکسيناسيون و هم تا آن زمان داروهايي خواهيم داشت که بتوانيم درمان موثرتري از کوويد را داشته باشيم. درباره پيشبيني 6 ماه آينده توسط متخصصان و سازمان بهداشت جهاني، بالاخره اين سازمان با پيشبينيهايش و با صندوق کوواکس احتمالا اين برنامهريزي را داشته که واکسن بهصورت عادلانه بين کشورهاي مختلف پخش شود و تمام اينها منوط است به که اين اتفاق رقم بخورد، يعني درصدي از مردم در تمام دنيا واکسن را دريافت کنند و اندميک شدن آن بهخاطر همين موضوع است که شايد يکسري از کشورها نداشته باشند و بهنظر من اين کار هم خيلي معقول نيست. سازمان بهداشت جهاني تعهد دارد -همانطور که درباره بيماريهاي ديگر اين کار را کرده است- کمک کرده و بسترهاي لازم را ايجاد کند و براي آن کشورها واکسن ارزانقيمت را که توليد انبوه دارند، تهيه کند و به آن کشورها بفرستد و بتوانند واکسيناسيون را انجام دهند، همانطور که درباره فلج اطفال و سرخک و سرخچه چنين ميکند. سرخک و سرخچه نيز چنين حالتي را دارد ولي ما با واکسيناسيون زيادي که انجام ميدهيم آنها را بهصورت اندميک درآوردهايم، امکان دارد کوويد هم به اين صورت شود. اينکه کشورهاي سرمايهدار پايکار اين مساله باشند و دست از احتکار و انبارسازي واکسن مازاد بر نياز بردارند، بايد بگويم در هر صورت آنها نيز اين مساله را فهميدهاند که اگر در اين کشتي همه با هم نباشند، اين مشکلات را متحمل ميشوند و وضعيت بدتر خواهد شد.
آنها اگر بستر واکسيناسيون را در کشور ايجاد و واکسنهاي جديد هم توليد کنند و به کشورهاي ديگر بفرستند، حتما بهسمت اندمي پيش خواهيم رفت. وقتي به شرايط اندميک رسيديم هم بايد توجه داشته باشيم در آن زمان واکسيناسيون مانند واکسن آنفلوآنزا در افرادي صورت ميگيرد که ريسک بالايي دارند و درمعرض خطر هستند. مثلا افراد بالاي 60 سال واکسن تزريق کنند و کساني که بيماريهاي ريوي، متابوليک، کليوي و قلبي دارند، واکسن را دريافت کنند. درواقع بايد افراد با ريسک بالا براي ابتلا به بيماري کوويد را شناسايي و به آنها اين واکسن را تزريق و اينچنين بيماري را کنترل کنيم. نظر ما اين است که مرگومير را کاهش دهيم. بايد به اين ويروس توجه کنيم و ببينيم در آينده چه رفتاري از خود نشان ميدهد. همچنين بايد گردشگري را کم کنيم، چون بالاي 90 درصد کشتههاي ما در افراد غيرواکسينه پيشآمده است؛ در تمام دنيا اينطور است و بستگي به نوع واکسني دارد که استفاده ميشود. اين برنامه قابلاجرا و در دسترس است، البته اگر اين کار انجام شود و همهچيز درست پيش برود.»